رتبه بندی سایت در گوگل یعنی چه و چرا مهم است؟
حتما تابه‌حال به این فکر کرده‌اید که چطور می‌توانید ترافیک سایت خود را بالا ببرید و مشتریان بیشتری داشته باشید. پاسخ ساده است: امروزه مردم بیش از هر زمان دیگری در اینترنت محصولات مورد نیاز خود را جست‌وجو می‌کنند و مخصوصا از موتورهای جست‌وجو مانند گوگل کمک می‌گیرند. اگر بدانید که شاخص رتبه بندی سایت در گوگل چیست، می‌توانید طراحی سایت خود را طوری انجام دهید که در نتایج گوگل بالاتر دیده شود.
یک راه سریع برای ارتقا در نتایج گوگل، استفاده از تبلیغات کلیکی است. یعنی گوگل هزینه‌ای مشخص به ازای هر کلیک از شما دریافت می‌کند و برای کلیدواژه‌های مورد نظرتان، سایت شما را در بالای لیست نتایج نمایش داده می‌دهد. اما این روش علاوه بر اینکه هزینه دارد، کافی هم نیست. شما باید تلاش کنید در نتایج غیر تبلیغی (ارگانیک) گوگل هم بالاتر باشید. با انجام این کار نام برند شما بیشتر در معرض دید مشتریان قرار می‌گیرد و در نتیجه بازدیدکنندگان بیشتری راهی وب‌سایت شما خواهند شد و در نهایت درآمد شما افزایش می یابد.
اینجاست که تکنیک‌های SEO اهمیت پیدا می‌کنند. SEO به معنای «بهینه سازی برای موتورهای جست‌وجو» است. برای SEO کردن یک وب‌سایت باید آن را با معیارهای رتبه بندی سایت در گوگل همسو کنیم. در این نوشتار به این سوال پاسخ می‌دهیم که شاخصهای کلیدی گوگل برای رتبه بندی سایت‌ها چیست و چه راه‌هایی برای بالا بردن رتبه یک وب‌سایت در گوگل وجود دارد.
انواع شاخصهای رتبه بندی سایت در گوگل
هرچند نمی‌توانیم تمام شاخصهای گوگل را بدانیم اما خود گوگل برخی از آن‌ها را جسته گریخته اعلام کرده است و برخی دیگر را نیز افراد با تجربه در حوزهٔ سئو به مرور زمان شناخته‌اند. معیارهای رتبه بندی سایت در گوگل ممکن است در طول زمان تغییر کنند اما ویژگی‌های اصلی مد نظر گوگل احتمالا تغییر خاصی نمی‌کنند که عبارت اند از: کیفیت، امنیت و عملکرد خوب وب‌سایت به‌گونه‌ای که نیاز کاربران را به‌خوبی برطرف نماید.
به طور کلی گوگل از ۳ نوع معیار اصلی در الگوریتم خود استفاده می‌کند:
۱- شاخصهای خارج از صفحه (off-page): این شاخص‌ها خارج از وب‌سایت شما اندازه‌گیری می‌شوند و عمدتا به بک‌لینک‌ها (backlinks) مرتبط هستند.
۲- شاخص های داخل صفحه (on-page): این شاخص‌ها محتوای وب‌سایت شما و واژه‌های کلیدی به کار رفته در عناوین و متن هر صفحه را تحلیل می‌کنند.
۳- شاخصهای فنی (Technical): مواردی نظیر سرعت و ساختار سایت هستند که کیفیت و عملکرد کلی آن را تعیین می‌کنند.
باید توجه داشت که برای بالا رفتن در نتایج جست‌وجوی گوگل، لازم است برای بهبود هر ۳ نوع شاخص فوق اقداماتی انجام شود و تمرکز بر روی یکی از آن‌ها کافی نیست.
شاخصهای فنی (Technical)
موتورهای جست‌وجو به طور پیوسته در اینترنت در حال خزیدن (crawl) هستند و اطلاعات مربوط به عملکرد وب‌سایت شما را ذخیره می‌کنند. برای بسیاری از متخصصین سئو بهبود شاخصهای فنی کاری بسیار دشوار است زیرا لازم است دانش کافی در مورد ساختار وب‌سایت و سیستم‌های مدیریت محتوا داشته باشند. به همین دلیل، برطرف کردن مشکلات مربوط به این شاخص‌ها نیازمند همکاری تیم توسعهٔ محصول و تیم بازاریابی است تا امتیاز بهتری در رتبه بندی سایت در گوگل داشته باشید.
برخی از مهم‌ترین این شاخص‌ها از این قرارند:
۱. سرعت وب‌سایت و صفحه‌های آن
هیچ کاربری دوست ندارد مدت زیادی برای لود شدن یک صفحهٔ وب‌سایت شما صبر کند. موتورهای جست‌وجو نیز چنین صفحاتی را نمی‌پسندند! به همین دلیل، بارگذاری (لود شدن) سریع و بدون مشکل، یکی از شاخصهای مهم سئوی تکنیکال است.
ابزارهای زیادی در اینترنت برای اندازه‌گیری سرعت وب‌سایت‌ها وجود دارد. توصیه می‌کنیم یکی از ابزارهای GTmetrix و Google PageSpeed Insights یا ترجیحاً هر دو را به کار بگیرید.
۲. سازگاری با گوشی موبایل
موتورهای جست‌وجو هنگام بررسی عملکرد وب‌سایت شما، عمدتاً نسخهٔ موبایلی آن را ملاک قرار می‌دهند. بنابراین حتی اگر نسخهٔ دسکتاپ سایت شما کاملا بدون نقص باشد، در صورتی که روی موبایل به درستی کار نکند، رتبهٔ شما در گوگل آسیب جدی خواهد دید. فرض کنید برای طراحی سایت فروشگاهی خود هزینه کرده‌اید اما بخاطر ناسازگاری سایت با گوشی‌های موبایل هیچ کدام از مشتری‌های شما سایت شما را نمی‌بینند و عملا سایت فروشگاهی شما کارایی ندارد. پس لازم است به طور دائم نسخهٔ موبایلی وب‌سایت خود را بازدید نموده تا از عملکرد صحیح آن مطمئن شوید.
اکثر سیستم‌های مدیریت محتوای وب‌سایت به شما این امکان را می‌دهند که قبل از انتشار هر محتوایی در وب‌سایت خود، نسخهٔ موبایلی آن را در حالت پیش نمایش ببینید. علاوه بر آن می‌توانید از ابزار رایگان گوگل برای سنجش سازگاری با موبایل (Mobile-Friendly Test) استفاده نمایید تا از نظر رتبه بندی سایت در گوگل با مشکل مواجه نشوید.
۳. لینک‌های داخلی
موتورهای جست‌وجو برای دریافت اطلاعات سایت شما از لینک‌های داخلی به عنوان راهنما برای بررسی ساختار و محتوای آن کمک می‌گیرند. منظور از لینک داخلی، هر لینکی است که کاربر را به یک صفحه از وب‌سایت شما هدایت می کند. هرچه ساختار لینک‌دهی داخلی وب‌سایت شما منظم‌تر و حساب‌شده‌تر باشد، پیدا کردن اطلاعات آن برای موتورهای جست‌وجو آسان‌تر خواهد بود. بنابراین هر بار یک صفحهٔ جدید در سایت خود می‌سازید باید دقت کنید که آن را به چه صفحات دیگری لینک می‌کنید.
یکی از روش های متداول برای نظم دادن به لینک‌های داخلی، استفاده از دسته‌های موضوعی (Topic Cluster) است. به این معنا که موضوعات محتوای سایت خود را طبقه‌بندی نموده و موضوعات جزئی را زیرمجموعهٔ موضوعات اصلی قرار دهید. این کار باعث می‌شود موتورهای جست‌وجو به‌آسانی بتوانند ساختار محتوایی وب‌سایت شما را بشناسند. علاوه بر آن، کاربران سایت نیز آسان‌تر می‌توانند موضوعات مورد نظر خود را پیدا نموده و در نتیجه تجربهٔ لذت‌بخش‌تری داشته باشند. علاوه بر این موارد، لازم است وب‌سایت خود را به طور منظم از لحاظ فنی بررسی نموده و مواردی نظیر خطاهای ۴۰۴، حلقه‌های ریدایرکت و لینک‌های خراب را اصلاح کنید.
شاخصهای داخل صفحه (on-page)
شاخصهای فنی مطرح شده تا اینجا مربوط به کل وب‌سایت بودند اما شاخصهای این بخش برای هر صفحه به طور جداگانه اهمیت دارند.
۴. کلیدواژهها
کلیدواژهها برای بسیاری متخصصین حوزهٔ سئو، اصلی‌ترین موضوع هستند. منظور از واژه‌های کلیدی، عباراتی هستند که کاربران هنگام استفاده از موتورهای جست‌وجو تایپ می‌کنند تا محتوای مورد نیاز خود را بیابند. پیش از آغاز تولید محتوا برای وب‌سایت خود لازم است در مورد واژگان کلیدی تحقیق کنید (Keyword Research). این کار به شما کمک می‌کند تا در مورد کلیدواژه‌هایی که کاربران مد نظر شما در اینترنت جست‌وجو می‌کنند اطلاعات لازم را به دست آورده و محتوای خود را بر مبنای همین کلیدواژهها و در راستای بهبود رتبه بندی سایت در گوگل هدف‌گذاری نمایید.
نکتهٔ مهمی که باید در اینجا به آن اشاره کنیم این است که موتورهای جست‌وجو بسیار باهوش هستند و هنگامی که بخواهید کلیدواژهها را به طور غیر طبیعی در متن قرار دهید (Keyword Stuffing)، این حقه را شناسایی نموده و ممکن است به خاطر این کار، شما را تا مدتی جریمه کنند. بنابراین سعی کنید فقط برای مخاطبان خود محتوا تولید کنید و نه برای موتورهای جست‌وجو!
۵. تگ‌های عنوان و هدر
پس از یافتن کلیدواژه‌هایی که مشتریان بالقوهٔ شما جست‌وجو می‌کنند و شما می‌خواهید برای آن واژه‌ها رتبهٔ سایت خود در گوگل را ارتقا دهید، لازم است آن‌ها را در نقاط خاصی از وب‌سایت خود بنویسید؛ از جمله در تگ‌های عنوان و هدرهای اصلی (تگ h). موتورهای جست‌وجو از این تگ‌ها برای شناسایی محتوای کلی وب‌سایت استفاده می‌کنند.
۶. توضیحات متا
توضیحات متا، توصیف کوتاهی از صفحهٔ وب‌سایت شماست که هرچند در متن صفحات دیده نمی‌شود اما در نتایج جست‌وجوی گوگل نمایش داده می‌شود. هرچند توضیحات متا شاخص چندان مهمی برای رتبه بندی سایت در گوگل نیست اما اطلاعاتی اضافی در اختیار کاربران قرار می‌دهد تا شما را بهتر بشناسند و احتمال کلیک کردن را افزایش می‌دهد. بنابراین مهم است که توضیحات متا را هم به عنوان یک شاخص مهم در نظر داشته باشید و آن را به گونه‌ای بنویسید که خلاصه‌ای مفید در مورد موضوع آن صفحه در اختیار کاربران قرار دهد.
۷. متن جایگزین عکس‌ها (alt-text)
هر عکسی که شما در یک وب‌سایت می‌بینید، یک متن جایگزین دارد که آن را alt-text می نامند. این متن چند فایده دارد:
- وب‌سایت را برای افراد نابینا و کم‌بینا که از صفحه‌خوان (Screen Reader) برای خواندن استفاده می‌کنند قابل استفاده می سازد.
- اگر عکس به هر دلیلی بارگذاری نشود، آن متن جایگزین نمایش داده می‌شود.
- به موتورهای zست‌وجو کمک می‌کند تا موضوع عکس را به درستی بشناسند.
داشتن متن جایگزین مناسب برای عکس‌ها کمک می‌کند تا تصاویر وب‌سایت شما در نتایج تصویری گوگل بالاتر نشان داده شوند و این باعث می‌شود رتبهٔ کلی سایت شما نیز بالاتر رود.
۸. ساختار آدرس‌دهی (URL)
ممکن است ساده به نظر آید اما داشتن ساختار منظم و مرتب برای URLها بر رتبهٔ شما در گوگل تأثیرگذار است. URL های درهم و نامنظم و دارای کاراکترهای عجیب و غریب باعث می‌شود موتورهای جست‌وجو نتوانند محتوای سایت را به درستی درک کنند. یک URL مناسب باید ساختار ساده‌ای داشته باشد، مختصر باشد و واژگان کلیدی را نیز در بر بگیرد.
۹. کیفیت اطلاعات
اکثر محتوای وب‌سایت‌ها به مرور زمان ارزش خود را از دست می‌دهند. علاوه بر آن، روندهای جست‌وجو نیز در طول زمان تغییر نموده و کاربران مدام کلیدواژه‌های جدیدی را جست‌وجو می‌کنند. کلیدواژه‌هایی که کاربران در گذشته برای پیدا کردن سایت شما استفاده می‌کردند ممکن است امروز کمتر جست‌وجو شوند. برای گوگل، تازگی و صحت و دقت اطلاعات یک وب‌سایت تأثیر قابل توجهی در رتبهٔ آن دارد. اگر مدت زیادی از راه‌اندازی وب‌سایت شما می‌گذرد احتمال دارد بخشی از محتوای آن قدیمی شده و نیاز به بازبینی داشته باشد. علاوه بر تولید محتوای جدید، می‌توانید محتوای قدیمی را با استفاده از کلیدواژه‌های جدید به‌روزرسانی کنید. البته ممکن است لازم باشد برخی از محتوای قدیمی را کلا بازنویسی نمایید.
شاخصهای خارج از صفحه (off-page)
بعضی از شاخصهای مهم وتأثیرگذار بر سئو، خارج از صفحات سایت شما قرار دارند!
۱۰. بک‌لینک‌ها (Backlinks)
سئوی خارج از صفحه به معنای لینک دادن از جاهای دیگر مانند شبکه‌های اجتماعی، اینفلوئنسرها و سایر وب‌سایت‌ها به سایت شماست. در سال ۱۹۹۶ افزوده‌شدن این شاخص به شاخصهای رتبه بندی سایت در گوگل، تحولی بزرگ در این حوزه به وجود آورد. بر اساس این شاخص، تعداد و کیفیت لینک‌های ورودی به یک وب‌سایت نشان‌دهندهٔ کیفیت آن هستند و این موضوع پس از گذشت ۲۵ سال همچنان اهمیت فوق العاده ای دارد. البته توجه داشته باشید که یک لینک از یک منبع معتبر ممکن است به اندازه ۱۰ لینک از منابع غیر معتبر ارزش داشته باشد یا حتی بیشتر!
جان کلام: صبر داشته باشید!
بالا بردن رتبهٔ سایت در گوگل زمان‌بر است! برای بالا بردن رتبهٔ سایت در گوگل، معمولاً معجزه رخ نمی‌دهد و اگر وب‌سایت خود را برای تمام شاخصهای رتبه بندی سایت در گوگل که گفتیم بهینه‌سازی کنید، بعید است یک‌شبه در صدر نتایج گوگل قرار بگیرد! ممکن است شما عجله داشته باشید و طراحی سایت را با نرم‌افزارهای سایت ساز انجام داده باشید تا در وقت صرفه‌جویی کنید. حتی در این صورت و رعایت تمام نکات فنی سئو، لازم است به طور پیوسته روی تولید و بهبود محتوا کار کنید تا محتوای شما به روز و با کیفیت باشد و بتواند نیازهای کاربران را پاسخ گوید. هرچه وب‌سایت شما بیشتر به نیاز مشتریان واقعی‌تان پاسخ دهد، رتبهٔ آن در نتایج گوگل بهتر خواهد شد.