ساخت سایت بدون دانش برنامه‌نویسی چطور ممکن است؟
کدنویسی در راه‌اندازی هر نوع وب‌سایتی ستون اصلی آن است. پیش‌تر وقتی می‌خواستیم سایتی را بسازیم، حتماً باید یا دانش کدنویسی داشتیم یا از فرد متخصصی کمک می‌گرفتیم. در حال حاضر که هر روزفناوری‌های وب بیشتر پیشرفت می‌کنند، طراحی سایت یا ساخت سایت بدون دانش برنامه‌نویسی دیگر فرایند پیچیده‌ای نیست و راهکارهای متنوعی در این باره وجود دارد.
دوست دارید سایتتان را خودتان بسازید اما چیزی از کدنویسی نمی‌دانید؟ آیا عجله دارید که هرچه سریع‌تر و راحت‌تر سایت خود را بدون کدنویسی بسازید و برند خود را معرفی کنید؟ به فکر فروشگاه آنلاین هستید و نمی‌دانید چطور بدون دانش فنی سایت فروشگاهی خود را بسازید؟ نگران نباشید! در این مقاله راهکارهایی که برای ساخت سایت وجود دارد را توضیح می‌دهیم و با ویژگی‌های چند سیستم برتر آشنا می‌شویم که برای ساخت سایت طراحی شده‌اند و به شما کمک می‌کنند تا بدون دانش کدنویسی سایت خود را بسازید.
چه روش‌هایی برای ساخت سایت وجود دارد؟
بالا برویم یا پایین بیاییم باید بدانیم که هر سایت، ذاتا یک نرم‌افزار است که باید کدنویسی شود. کدهای کامپیوتری سایت شما می‌تواند با زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی نوشته شود و از فناوری‌های وب مختلفی در آن استفاده شود اما یک نکته در هر سایتی ثابت است: کدنویسی! به‌طور کلی برای ساخت هر نوع سایتی سه راه وجود دارد:
۱. کدنویسی از پایه
اگر در برنامه‌نویسی مهارت داشته باشید، می‌توانید خودتان از همان ابتدا از زبان‌ها و ابزارهای برنامه‌نویسی برای ساخت سایت استفاده کنید. اما اگر دانش فنی ندارید یا زمان کافی برای یادگیری آن نیست، می‌توانید به کمک برنامه‌نویس‌های وب کدنویسی سایت را انجام دهید. این روش اصولی‌ترین روش ساخت سایت و در عین حال پرهزینه‌ترین و زمان‌برترین روش است! نگران نباشید چون راه‌های دیگری هم هست!
استفاده از سیستم‌های مدیریت محتوا (Content Management System)
CMSها سیستم‌ها و قالب‌های آماده‌ای هستند که به کمک آن می‌توانید سایت خود را توسعه دهید و با دردسر و دانش فنی خیلی کمتر از کدنویسی، سایت خود را ایجاد کنید. بدون دانش کدنویسی، CMSها انتخاب مناسب و کم‌چالشی برای راه‌اندازی سایت هستند. یک مزیت دیگر این سیستم‌ها داشتن محیط گرافیکی است که برای ویرایش قسمت‌های مختلف سایت توسط افراد مبتدی خیلی مناسب است چون نتیجهٔ هر تغییری که می‌دهید دیده می‌شود. برای اینکه شناخت و آگاهی شما نسبت به این سیستم‌هابیشتر شود، چند نمونه از این سیستم‌ها را با ویژگی‌هایشان معرفی می‌کنیم.
وردپرس (Worpress)
یکی از پرطرف‌دارترین سیستم‌های مدیریت محتوای منبع‌باز در ایران و جهان وردپرس است. کار با این سی‌ام‌اس نسبتاً ساده است. این سیستم با توجه به نیاز وبلاگ‌نویسان طراحی شده است و برای بارگذاری محتوا در آن به کدنویسی نیاز نیست. به کمک این سیستم می‌توانید محتوای سایت خود را به‌راحتی دسته‌بندی و سفارشی کنید. پلاگین‌های پیشرفته‌ای برای ادغام دارد و نصب و راه‌اندازی آن رایگان است. وردپرس یکی از گزینه‌های در دسترس برای طراحی سریع یک وب‌سایت یکپارچه است. بسیاری از مشاغل در ایران به‌دلیل مزایا و سهولتِ استفاده، از وردپرس استفاده می‌کنند.
جوملا (Joomla)
جوملا نیز نوعی سیستم مدیریت محتوای منبع‌باز است که با آن می‌توان محتوای وب را منتشر کرد. این سیستم هم انتخاب مناسبی برای ساخت سایت بدون دانش کدنویسی است. رایگان بودن و کاربری سادهٔ آن توجه بسیاری از صاحبان مشاغل نظیر مجلات، روزنامه‌ها و نشریات آنلاین، مدارس، صفحه‌های شخصی و سازمان‌های غیرانتفاعی را به خود جلب کرده است. این سیستم توسعه‌پذیر است و افزونه‌های مختلفی برای آن در دسترس است.
دروپال (Drupal)
این سیستم مدیریت محتوا برای ایجاد چهارچوب دیجیتالی انتخابی بی‌نظیر است. تم‌ها و ماژول‌های مختلفی دارد. نوشتن محتوا در آن بسیار آسان است و عملکردی منعطف و امن دارد. با دروپال می‌توانید طراحی‌های خود را سفارشی کنید و محتوای متنوعی با آن ارائه دهید.
سایت‌ساز
اگر تازه‌کار هستید و تقریباً هیچ‌گونه مهارتی دربارهٔ مسائل فنی ساخت سایت ندارید، استفاده از سایت ساز برایتان بهترین انتخاب و راحت‌ترین شیوه است. سایت‌سازها سرویس‌هایی هستند که اصولا با توجه به نیازهای افراد مبتدی برای طراحی سایت ساخته شده‌اند تا ساخت هر وب‌سایتی را بدون نیاز به هیچ‌گونه دانش کدنویسی برایتان امکان‌پذیر می‌کنند. در حقیقت سایت‌سازها نرم‌افزارهایی هستند که می‌توانند به‌طور خودکار کد مورد نیاز سایتی که می‌خواهید را تولید کنند!
کارکرد آسان و سرعت بالای این نوع سیستم‌ها حتی برای افرادی که به توسعهٔ سایتی بزرگ و حرفه‌ای می‌اندیشند مفید است. سایت‌سازها مزیت‌های مطلوب زیادی دارند که مهم‌ترینش این است که شما می‌توانید بدون اینکه حتی یک خط کد بنویسید، سایت بسازید! بعضی اوقات از سایت‌سازها تحت عنوان صفحه‌ساز (Page Builder) نیز نام برده می‌شود. در واقع یک سایت‌ساز «صفحه»های مختلفی برای شما می‌سازد که مجموع آن صفحه‌ها، سایت شما را شکل می‌دهد. همچنین با توجه به هدفی که سایت‌ساز برای آن طراحی شده، اسامی مختلف دیگری نیز به آن گفته می‌شود. مثلا یک نوع از سایت‌سازها با نام فروشگاه ساز شناخته می‌شوند که هدف اصلی آن‌ها ساخت فروشگاه‌های آنلاین است.
فرق سایتسازهای مختلف با هم چیست؟
سایتسازهای معرفی در دنیا وجود دارد که کاربران زیادی دارند. از بین آن‌ها می‌توان به ویکس (Wix) و ویبلی (Weebly) اشاره کرد. همهٔ این پلتفرم‌های مختلف امکاناتی مثل ساخت سایت بدون دانش کدنویسی، انتشار محتوا، ویرایش ظاهر صفحه‌ها، افزودن لینک و عکس، انعطاف‌پذیری و کاربری آسان و مواردی از این دست را با درجه‌های مختلفی به کاربران ارائه می‌دهند. اما تمایز هر کدام از دیگری در فرآیندهایی است که شما را به هدفی که از ساخت سایت دارید می‌رساند. یعنی اگر هدف شما داشتن سایتی بسیار زیبا و چشم‌نواز است و خیلی به کارایی فروشگاهی آن اهمیت نمی‌دهید، سراغ ویکس بروید. از طرف دیگر می‌خواهید یک فروشگاه اینترنتی تمام‌عیار در بهینه‌ترین حالت ممکن داشته باشید، به شاپیفای (Shopify) فکر کنید.
نکتهٔ دیگری که باید به آن دقت کنید این است که پشتیبانی آن سایت‌ساز چگونه است؟ حتما موافقید که استفاده از سایتسازهای خارجی علاوه بر هزینهٔ بسیار زیاد دلاری (نسبت به ریال) که به همراه دارد، به دلیل تحریم‌ها و موانع زبانی و جغرافیایی اصلا به‌صرفه نیست. بین سایتسازهای ایرانی هم اختلاف زیادی در پشتیبانی وجود دارد. مثلا شرکتی مثل ویترین تیم جداگانه‌ای برای موفقیت مشتری (Customer Success) دارد که برای هر مشتری با توجه به هدفی که از سایت دارد و نوع محصول یا خدمتی که ارائه می‌کند، فردی به عنوان پشتیبان دائمی (Account Manager) اختصاص داده می‌شود تا در مسیر موفقیت مشتری، او را فعالانه همراهی و راهنمایی کند. چنین قابلیتی ممکن است در خیلی از سایتسازهای دیگر پیدا نشود. شاید بتوان گفت در یک سایت‌ساز متفرقه شما سایت می‌سازید که صرفا سایت ساخته باشید، اما در ویترین سایت می‌سازید که کار کند و به هدفتان برسید!
گام‌های استفاده از سایت‌سازها
تا اینجا با انواع سایتسازهای بی‌نیاز از کدنویسی آشنا شدیم. حالا اگر دانش کدنویسی نداریم و تصمیم گرفته‌ایم با استفاده از سایت‌سازها سایتمان را بسازیم چه فرایندی را باید بگذرانیم؟ روش ثبت‌نام و مراحل استفاده از سایت‌سازها بسیار آسان است. کافی‌ست مراحل ساده‌ای را برای شروع استفاده از سایت‌ساز طی کنیم:
ابتدا باید سایت‌ساز مطلوب خود را متناسب با نیاز و هدفی که از ساخت سایت دارید انتخاب کنید. سپس با مراجعه به آدرس اینترنتی آن سایت‌ساز، در آن ثبت‌نام کنید. پس از تأیید ثبت‌نام، نام سایت خود و نام دامنهٔ آن را انتخاب کنید. بعضی از سایت‌سازها برای دامنه انتخاب‌های رایگانی به شما ارائه می‌کنند که بتوانید بدون هزینهٔ اضافه سایت خود را تحویل بگیرید. مثلا در ویترین شما می‌توانید از دامنهٔ ir.app به رایگان استفاده کنید. البته اگر بخواهید سایت حرفه‌ای‌تری داشته باشید بعدا می‌توانید دامنهٔ اختصاصی خود را به سایت خود متصل کنید.
مرحلهٔ مهم بعدی ساخت و ویرایش صفحه‌های سایت است. سایت‌سازها معمولا ویرایشگر گرافیکی دارند که شما به‌سادگی می‌توانید بخش‌های مختلف هر صفحه مثل هدر (Header)، فوتر (Footer)، افزودن متن و فرم و عکس را با کشیدن و رها کردن در صفحه اضافه کنید و سپس با یک دکمه ویرایش کنید. وقتی صفحه‌های مختلف سایت را طبق سلیقهٔ خودتان ساختید، باید به فکر محتوای صفحه‌ها نیز باشید.محتوا همان چیزی است که مخاطب برای آن و به‌دنبال آن وارد سایت شما می‌شود. محتوا شامل تمام چیزهایی است که در سایت شما وجود دارد؛ نوشته‌ها، عکس‌ها، قیمت محصولات و هر چیزی که در سایت قرار می‌دهید.
وقتی محتوای صفحه‌های شما آماده و منتشر شد، سایت شما آمادهٔ پذیرش بازدیدکننده است. در این مرحله طراحی سایت شما تمام شده است و باید تلاش شما بر این متمرکز شود که در نتایج جست‌وجوی گوگل دیده شوید تا بازدیدکنندهٔ بیشتری به سایت شما بیاید، و سپس تعداد بیشتری از این بازدیدکننده‌ها به مشتری شما تبدیل شوند. اگر سایت شما بیشتر جنبهٔ تولید محتوا و اطلاع‌رسانی دارد باید سعی کنید خوانندهٔ دائمی جذب کنید. اگر سایت شما یک فروشگاه آنلاین است باید به دنبال تبدیل بازدیدکننده به مشتری باشید و در گام بعد با روش‌های مختلفی که بعضی از سیستم‌ها مثل ویترین در اختیار شما می‌گذارند، مشتری‌های قبلی را به مشتری وفادار تبدیل کنید.
کدام روش بهتر است؟
در این مقاله روش‌های ساخت سایت را به‌طور کلی توضیح دادیم که دانستیم که می‌توان به کمک برنامه‌ها و سایت‌سازها، سایتی را بدون دانش کدنویسی راه‌اندازی و مدیریت کرد. اما قبل از انتخاب یک روش خاص، باید هدف خود را از سایت و آینده‌ای که از آن می‌بینید، مشخص کنید. با توجه به این هدف و نیاز مشخصتان، یکی از روش‌ها را انتخاب کنید. باید بدانید که نمی‌توان به‌طور قطع یکی از روش‌ها را برتر از بقیه دانست. بهتر بودن نسبت به هدفی است که شما در نظر گرفته‌اید.
ساخت و راه‌اندازی سایت بدون دانش کدنویسی می‌تواند چالش بزرگی باشد. اما اگر از سایت‌سازها استفاده کنید می‌توانید از سادگی روند ساخت و راحتی راه‌اندازی سایت بهره‌مند شوید. تجربه ثابت کرده است که به‌دلیل پشتیبانی و پیگیری مطمئن‌تر، استفاده از سایتسازهای ایرانی بسیار راحت‌تر و بی‌دردسرتر از سایتسازهای خارجی است.به کمک ویترین، می‌توانید بدون نگرانی و با خاطری آسوده تنها در عرض چند دقیقه سایت خود را بسازید، نما و ویترینش را طراحی کنید و با لذت نتیجهٔ کار را تماشا کنید بی‌آنکه به نوشتن حتی یک خط کد نیاز داشته باشید. از همه مهم‌تر پشتیبانی فنی و حرفه‌ای ویترین برای هر مشتری است که باعث کوتاه شدن مسیر موفقیت آنلاین شما می‌شود.