طراحی واکنش‌گرا چیست؟

طراحی واکنش‌گرا یا ریسپانسیو چیست؟

به احتمال زیاد این اتفاق برای شما افتاده که صفحهٔ سایتی رو روی موبایل خودتون باز کنید و ببینید که اجزای سایت به‌طور کامل روی گوشی شما نمایش داده نمی‌شن. برای این‌که بتونید مطلبی رو بخونید باید مدام زوم کنید و صفحه رو چندین بار بالا و پایین کنید تا شاید به اون چیزی که می‌خواید برسید. در مقابل سایت‌هایی هستن که وقتی اون‌ها رو روی گوشی موبایل‌تون باز می‌کنید، همه چیز سر جای خودش قرار گرفته؛ دکمه‌ها به‌راحتی قابل دسترسن و مطالب به آسونی و با یک اسکرول ساده خونده میشن.

مثال اولی نمونه‌ای از سایتی هست که طراحی واکنش‌گرا نداره و مثال دوم، اون چیزیه که به اون سایتی با طراحی واکنش‌گرا یا ریسپانسیو می‌گیم.

می‌دونیم که وسایلی مثل لپ‌تاپ، تبلت، کامپیوترهای رومیزی و گوشی‌های همراه، اندازه‌های مختلفی دارن و در هر رده هم هر کدوم از این وسایل با سایزهای متنوعی به بازار عرضه میشن. وقتی می‌گیم سایتی طراحی وب واکنش‌گرا داره منظورمون اینه که این سایت می‌تونه به اندازه‌های متفاوت صفحه‌های نمایش واکنش نشون بده، صفحاتش رو مطابق با اندازه‌های اون‌ها دربیاره و تجربهٔ کاربری خوبی برای مخاطبانش خلق کنه.

چرا بدون طراحی واکنش‌گرا سایت خوبی نخواهید داشت؟

با تعریف کلی طراحی واکنش‌گرا یا ریسپانسیو آشنا شدیم؛ در ادامه می‌خوایم به این موضوع بپردازیم که چرا طراحی سایت به صورت واکنش‌گرا اهمیت داره و این نوع طراحی چه مزیت‌هایی ایجاد می‌کنه؟

افزایش میزان بازدید

در زمانی نه چندان دور، بسیاری از ما از طریق کامپیوترهای رومیزی یا لپ‌تپ به اینترنت متصل می‌شدیم و کارمون رو پیش می‌بردیم؛ اما با گذشت زمان و سلطهٔ گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها بر فضای دیجیتال، بیشتر ما این روزها از طریق این دو وسیله به اینترنت متصل می‌شیم. موضوعی که باعث شده طراحی سایت به‌صورت ریسپانسیو برای موبایل یا تبلت اهمیت زیادی پیدا کنه.

هر اندازه طراحی سایت شما با اندازه‌های موبایل و تبلت هماهنگ‌تر باشه و لذت استفاده از سایت رو بالاتر ببره، می‌تونه ترافیک بیشتری رو از طریق موبایل و تبلت به سمت خودش جذب کنه و در نتیجه بخش بزرگ‌تری از مخاطبان رو زیر پوشش خودش قرار بده. خب خیلی واضحه زمانی که افزایش ترافیک سایت به‌دست میاد و تعداد ورودی‌ها بیشتر میشه، شانس اون سایت برای کسب رتبه‌ٔ بهتر در صفحهٔ نتایج گوگل بیشتر و بیشتر میشه.

بهبود سئو و بالا رفتن رتبه سایت در صفحه نتایج گوگل

گوگل به تجربه‌ای که کاربران از گشتن در یک سایت به‌دست میارن، اهمیت زیادی میده و از تمام تلاش‌هایی که برای بهبود تجربهٔ کاربر در سایت انجام میشه استقبال می‌کنه. از اون‌جایی که طراحی واکنش‌گرای سایت باعث میشه مخاطبان تجربهٔ کاربری جذاب‌تری داشته باشن، شانس‌ اون سایت برای به‌دست آوردن جایگاهی بهتر در صفحهٔ نتایج گوگل افزایش پیدا می‌کنه.

همچنین ریسپاسنیو بودن سایت، یکی از مهم‌ترین اجزای سئوی فنی (Technical SEO) هر سایتی محسوب میشه و اجرای خوب اون می‌تونه ورودی‌های بهتر و بیشتری رو از گوگل به سمت یک سایت بیاره. یکی از نقاط قوت سایت ساز ویترین اینه که خیالتون رو از سئوی فنی سایت‌تون راحت می‌کنه چون برای طراحی اون به جزئیات فنی زیادی توجه شده.

به‌طور کلی اون چیزی که در صفحهٔ نتایج موبایل یا تبلت یا دسکتاپ به نمایش در میاد با هم متفاوته و گوگل سعی می‌کنه اون نتایجی رو در صفحات و رتبه‌های اول نشون بده که طراحی ریسپانسیو دارن. پس اگر سایتی می‌خواید که ورودی‌های خوبی از موبایل یا تبلت بگیره، نباید طراحی وب واکنش‌گرا رو فراموش کنید.

صرفه‌جویی در زمان و هزینه

در گذشته طراحان وبسایت مجبور بودن برای نمایش درست صفحات سایت روی موبایل و لپ‌تاپ، طراحی جداگونه‌ای برای هر کدوم از اون‌ها داشته باشن. این روزها اما با کمک طراحی واکنش‌گرا تنها کافیه یک بار کار طراحی سایت انجام و در هزینه‌ها و زمان، صرفه‌جویی بشه.

سبقت گرفتن از رقبا

با وجود اهمیت زیادی که طراحی واکنش‌گرا در سئوی سایت و بهبود رتبهٔ اون در صفحهٔ نتایج گوگل داره، هنوز بسیاری از سایت‌ها به این ویژگی مجهز نشدن. به همین دلیل اگر بتونید سایتی ریسپاسنیو داشته باشید، به احتمال زیاد می‌تونید از بسیاری از رقیبان‌تون پیشی بگیرید. به‌زودی زمانی می‌رسه که داشتن سایت واکنش‌گرا نه یک ویژگی اضافه که یک الزام خواهد بود. فعلا که خیلی‌ها در خواب غفلت هستن شما می‌تونید جلو بیفتید!

جلوگیری از ایجاد تولید محتوای تکراری

موتورهای جست‌وجو به‌ویژه گوگل حساسیت زیادی نسبت به محتوای تکراری دارن و جریمه‌های سنگینی برای استفاده از اون برای سایت‌های خاطی در نظر می‌گیرن. زمانی که ربات‌های خزندهٔ گوگل (Crawler) برای فهرست کردن مطالب وارد سایتی میشن، محتوای مورد استفاده در اون رو هم مورد بررسی قرار میدن.

حالا اگر بخوایم برای موبایل و صفحهٔ دسکتاپ دو سایت جداگانه طراحی کنیم، به‌طور حتم مجبور می‌شیم برای پر کردن هر دو سایت از محتواهای تکراری استفاده کنیم. چیزی که ربات‌های گوگل حتما متوجه اون میشن و وبسایت رو به‌سختی جریمه می‌کنن! رهایی از این جریمه و به‌دست آوردن اعتماد دوبارهٔ گوگل بعد از این اتفاق کار بسیار سختیه و زمان و هزینه زیادی می‌گیره.

اما اگر سایتی طراحی واکنش‌گرا داشته باشه می‌تونه خیلی ساده از رخ دادن تمام این اتفاق‌ها جلوگیری و اتفاقا به خاطر ریسپانسیو بودن طراحی، امتیازهای مثبتی از سمت گوگل دریافت کنه!

بهبود شاخص نرخ تبدیل

نرخ تبدیل (Conversion Rate) یعنی چه تعداد از کاربران سایت شما به مشتری شما (یا مخاطب شما) تبدیل میشن. برای رسیدن به نرخ تبدیل بالا باید زنجیره‌ای از اتفاق‌ها رو دنبال کنیم. اگر سایتی طراحی واکنش‌گرا داشته باشه، تجربهٔ کاربری بهتری برای کاربرانش رقم می‌زنه. زمانی که کاربران تجربهٔ کاربری خوبی از سایت داشته باشن، حس بهتری از گشت‌وگذار در سایت یا خرید در اون خواهند داشت. این خاطره و تجربهٔ خوب باعث میشه شانس کسب‌وکار برای تبدیل این کاربران به خریدار و مشتری واقعی بیشتر بشه. زمانی که تعداد کاربران بیشتری به مشتریان و مشتریان وفادار تبدیل میشن، نرخ تبدیل بالاتر میره؛ در نتیجه درآمد نیز در طولانی مدت افزایش پیدا می‌کنه. پس چرا روی چیزی که می‌تونه باعث افزایش فروش یک کسب‌وکار بشه سرمایه‌گذاری نکنید؟!

نقطهٔ مقابل این ماجرا زمانی هست که کاربر تجربهٔ خوبی از سر زدن به یک سایت نداشته باشه و بدون گرفته نتیجهٔ دلخواهش به سرعت از سایت خارج بشه؛ چیزی که در دنیای دیجیتال به اون نرخ پرش (Bounce Rate) میگیم. هر اندازه میزان بانس ریت سایتی بالاتر باشه، نرخ تبدیل هم متناسب با اون پایین‌تر میاد. چیزی که موتورهای جست‌وجو هم متوجه اون میشن، به اون واکنش منفی نشون میدن و ممکنه با پایین آوردن رتبهٔ سایت در صفحات نتایج اون رو جریمه کنن.

افزایش سرعت بارگذاری سایت

وقتی طراحی سایت‌تون رو به‌صورت ریسپانسیو انجام می‌دید، می‌تونید با کوچیک کردن بخش‌های مختلف سایت، چینش مجدد این بخش‌ها یا حذف برخی از قسمت‌های اون‌ها، حجم نسخهٔ موبایل رو کمتر کنید. خب قاعدتا حجم کمتر کمک می‌کنه سایت شما سریع‌تر بارگذاری بشه و در نهایت تجربهٔ کاربری بهتری برای مخاطبان ایجاد کنه. از طرف دیگه، هر اندازه سایت شما سریع‌تر بارگذاری بشه، در موتورهای جست‌وجو امتیاز بهتری کسب می‌کنه و رتبهٔ اون در صفحات نتایج بالاتر میره.

همون‌طور که دیدیم همه‌چیز به تجربهٔ کاربری بهتر برمی‌گرده! فکر می‌کنیم با وجود این دلایل شما رو قانع کرده باشیم که باید برای موفقیت بیشتر، یک سایت با طراحی ریسپانسیو داشته باشید و محتوای سایت خودتون رو برای نمایش در فرمت‌ها و قالب‌های مختلف، بهینه‌سازی کنید.

پیشنهاد می‌کنیم بخونید:

رتبه بندی سایت در گوگل چیست و چرا مهمه؟

چطور متوجه شویم یک سایت ریسپانسیو است؟

خب تا اینجا از خوبی‌های طراحی واکنش‌گرا گفتیم، حالا بهتره به سراغ این سؤال بریم که چطور می‌تونیم مطمئن بشیم سایتی طراحی واکنش‌گرا داره؟ برای رسیدن به پاسخ، چند روش وجود داره:

۱. از طریق مرورگر

شما خیلی راحت می‌تونید به سراغ مرورگرتون برید و از اونجا ببینید که آیا سایتی واکنش‌گراست یا خیر؟ برای چک کردن این موضوع مراحل زیر رو طی کنید.

• مرورگر کروم رو باز کنید.
• آدرس وبسایت رو تایپ کنید و وارد اون بشید.
• دکمه‌های Ctrl + Shift + I رو هم‌زمان باهم فشار بدید تا کروم DevTools برای شما باز بشه.
• دکمه‌های Ctrl + Shift + M رو با هم بگیرید تا وضعیت نوار ابزار شما تغییر کنه.
• در قسمت بالای این بخش، قسمتی رو می‌بینید که به شما نشون میده سایت برای فرمت‌های مختلف ریسپانسیو هست یا خیر.
• یا اینکه به سادگی با تغییر اندازه مرورگر به حالت موبایل یا تبلت متوجه شیوهٔ نمایش سایت در این اندازه‌ها بشید.

۲. تست موبایل فرندلی گوگل

تست موبایل فرندلی گوگل (Mobile-Friendly Test) می‌تونه به شما نشون بده سایت شما تا چه اندازه مناسب استفاده در موبایل طراحی شده. کافیه همین عبارت رو گوگل کنید تا در همون صفحهٔ نتایج، آدرس سایت رو وارد کرده و نتیجه رو از گوگل دریافت کنید.

۳. سایت Am I Responsive

با مراجعه به سایت Am I Responsive می‌تونید ببینید سایت شما در چهار نسخهٔ کامپیوتر، لپ‌تاپ، تبلت و موبایل به چه صورتی به نمایش در میاد.

مثال‌هایی از طراحی وب واکنش‌گرا

برای دیدن نمونه کارهایی از طراحی واکنش‌گرا می‌تونید سری به گوشی هوشمندتون بزنید و به سراغ سایت mediaqueri.es برید. این سایت یک گالری آنلاینه که تصاویری از طراحی‌های واکنش‌گرا رو به نمایش می‌ذاره. حالا به سراغ همون سایت‌های نمایش داده شده در این سایت، روی پلتفرم‌هایی مانند تبلت و لپ‌تاپ برید و ببینید صفحات این سایت‌ها چطور روی این پلتفرم‌ها تغییر پیدا می‌کنه.

پیشنهاد ما؟ واکنش‌گرا باشید!

طراحی واکنش‌گرا یا ریسپانسیو بودن سایت یکی از فاکتورهایی هست که در سال‌های اخیر توجه زیادی رو هم از سوی موتورهای جست‌وجو و هم از سمت مخاطبان به سوی خودش جلب کرده. البته رعایت این مورد به تنهایی نمی‌تونه باعث موفقیت یک وبسایت در گرفتن ورودی و خلق یک تجربهٔ کاربری خوب بشه اما قطعا به‌زودی یک پیش‌نیاز مهم برای طراحی سایت حرفه‌ای خواهد بود؛ مخصوصا اگر در کنار موارد دیگه مثل محتوای باکیفیت و سئوی خوب و غیره قرار بگیره.

همون‌طور که در این مقاله گفتیم، ایجاد تجربهٔ بهتر برای کاربر مهم‌ترین دلیل استفاده از طراحی واکنش‌گراست. پس هر زمان به فکر طراحی سایت خودتون افتادید، ویژگی طراحی واکنش‌گرا یا ریسپانسیو رو به هیچ عنوان از یاد نبرید و مطمئن بشید سایتی که می‌سازید (مثل سایت‌های ساخته شده با ویترین) در تمام پلتفرم‌ها به شکل درست و خوب نمایش داده میشن.